نقش امنیت سایبری بر سیاست خارجی
تاریخ انتشار: ۱۷ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۸۳۳۰۳
در سالهای اخیر خودکارکردن زیرساختهای داخلی بعضی کشورها در بخش های نظامی، سیاسی و امنیتی، به نحو چشمگیری شتاب یافته است؛ زیرا پیشرفت در شبکه های اطلاعاتی، فرصتهای جدیدی را برای هزینه کمتر و راندمان بیشتر فراهم ساخته است.
فضای تعامل سیاست و سایبر ، جدیدترین و مهمترین حوزه مورد توجه کارشناسان سیاست و روابط بین الملل در عرصه نظری و عملی محسوب می‌شود که غفلت از آن میتواند آسیبهای جدی و غیرقابل پیشبینی برای کشورها به عنوان مهمترین بازیگران در عرصه روابط بینالملل داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این موارد به خوبی نشان می‌دهد که اینترنت و فضای سایبر عرصهای جدید برای سیاست مهیا نمودهاند؛ فضایی که در آن افراد، گروههای مختلف و دولتها در حال بازیگری و سیاستورزی هستند. در عرصه روابط بینالملل، تحت‌تأثیر سنت واقعگرایی، مسائل بین‌المللی به مسائل بسیار مهم و حیاتی همچون امنیت و مسائل کمتر مهم مثل موضوعات اقتصادی تقسیم می‌شود. برخی از کارشناسان بر این باورند که به دلیل اهمیت فضای سایبر، باید امنیت سایبری را جزء مسائل بسیار مهم، حیاتی و امنیتی یا سیاست عالی قرار دارد.
در فضای "امنیت سایبر" به عنوان موضوعی مهم و جدید در عرصه سیاست و روابط بینالملل، همچون سایر حوزه‌های سیاست، "ارزش‌ها" و "منافع" توسط بازیگران مختلف همچون دولتها، سازمانها و بازیگران دولتی و غیردولتی و حتی افراد تولید، توزیع و مصرف می‌شود. در واقع امنیت سایبری برخلاف گذشته، بازیگران جدیدی را در کنار دولتها به عنوان مهمترین بازیگران روابط بینالملل قرار داده است که در فضای اینترنت گاهی تواناتر و موفقتر از دولتها هستند.
به هر حال جدای از تمامی مزایا و ویژگیهای مثبت اینترنت، واقعیت این است که اینترنت "فضای جنگی جدیدی" را مهیا نموده که از آن تحت عنوان "جنگ سایبری" یاد می‌شود. در این نوع جنگ، کشورها و سایر بازیگران از اینترنت برای جاسوسی، خرابکاری، ایجاد شورشها، انقلابات و حتی انهدام تأسیسات و مراکز نظامی و حیاتی طرف مقابل استفاده می کنند.
البته اینترنت فضایی جدید برای "همکاری" و "تعامل" کشورها نیز ایجاد نموده است. در این راستا، اینترنت با توجه به سرعت و دقت بالا، ایجاد رابطه بین تمامی بازیگران از جمله دولتها، افراد، سازمانها و نهادهای مختلف را ارزان و راحت نموده است. در نتیجه شرایط برای همکاری و تعامل مهیاتر از گذشته شده است. ضمن این که کشورها و سایر بازیگران از ضرورت همکاریهای گسترده بین‌المللی در زمینه اینترنت آگاهی دارند و می‌دانند که فضای سایبر حوزهای جدید از همکاری در عرصه بین‌المللی ایجاد نموده است.
در نهایت اینکه فضای جدیدی در عرصه بینالملل شکل گرفته که نمی‌توان آن را براساس نظریهها، رویکردها و سطوح گذشته مورد تحلیل قرار دارد. در واقع محتوا و فلسفه فضای جدید که از آن با عنوان فضای سایبری یاد می‌شود، بسیار متفاوت از گذشته است. در این فضای جدید انواع جدید و متفاوتی از دوستی، همکاری، رقابت، دشمنی و جنگ در کنار الگوهای گذشته ایجاد شده است. ضمن این که بازیگران متنوع و متفاوتی به بازیگران سنتی اضافه شدهاند که بسیار مبهم و غیرقابل پیشبینی هستند. در نتیجه این شرایط باید بر نظریات، رویکردها و دیدگاههای جدیدی تاکید نمود که بسیار منعطفتر و بازتر از گذشته هستند.
بنابراین فضای سایبر شرایط جدیدی ایجاد نموده که در آن موضوعات روابط بین الملل به شکل متفاوتی مطرح می‌شوند و در نتیجه شکل جدیدی از سیاست با عنوان امنیت سایبری ایجاد شده که پیامدهای ویژه ای در حوزه امنیت ملی و جهانی دارد. بر این اساس به طور کلی می توان گفت که «سیاست امنیتی» معنایی متفاوت از آن چه تا کنون بوده، پیدا می نماید؛ که شامل دو اصل بنیادین است. از یک سو، برنامه ریزان سیاسی، دیپلمات ها، همچون حقوق دانان و نخبگان فکری، در یک برنامه جمعی باید در مقام آن برآیند تا جایی را برای بازیگران خرده و مافوق ملی در عرصه سیاست و اداره جامعه بیابند.
از سوی دیگر، عرصه جهانی بیانگر حوزه های جدیدی خواهد بود که حکومت ها به تنهایی در آن نقش آفرین نیستند و به عبارتی «غیرحکومتی» می باشند. بنابراین ضمن مشخص شدن قلمرو نفوذ دولت، گونه ای خاص از مسایل پدید می آید که پیدا کردن راه حل مناسب برای آن ها ضرورتاً از عهده دولت برنمی آید. درک و پذیرش این تفکیک، اصلی مهم در معادلات امنیت به حساب می آید. بر این اساس برنامه مطالعاتی تازه ای شکل می گیرد که ماهیت آن نه صرفاً دفع تهدیدات بلکه ایجاد فرصت ها و محقق ساختن نیازمندی هایی است که ناظر بر توانمندی های یک نظام سیاسی می باشد.
در این چارچوب است که اندیشه گران جدید حوزه مطالعات امنیتی به تفکیک دو رویکرد دولت محور و غیر دولت محور از یکدیگر پرداخته و به این ترتیب به تعریف و شناساندن بازیگران تازه ای در معادلات امنیت ملی می پردازند، که تا پیش از آن برای تحلیل گران چندان مهم نبودند. همزمان با توسعه مطالعات امنیت ملی، مقوله «تهدیدات» نیز متحول گردیده و شاهد عطف توجه به کانون های تهدیدزای تازه ای می باشیم که عمدتاً غیر دولتی بوده و برخلاف دوران جنگ سرد، در دو فضای «مادون» و «مافوق» دولت ملی قرار دارند.
ضمن آنکه ملاحظات امنیت ملی ایران دارای تحولات گوناگونی بوده است که در این تحولات شاهد توجه بیشتری به لزوم توازن میان مقدورات و محدودیت ها در ملاحظات امنیت سایبری و ملی هستیم.
منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: سجاد عابدی حمله سایبری جاسوسی سایبری روابط بین الملل امنیت سایبری امنیت سایبر فضای سایبر امنیت ملی دولت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۸۳۳۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طهرانچی: دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال کنشگری فعال در عرصه تعلیم و تربیت است
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، مراسم بزرگداشت روز معلم با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، عنایت‌الله ملکی تبار رئیس مرکز حوزه ریاست و روابط عمومی، محمدعلی نادی معاون علوم تربیتی و مهارتی، پیام نجفی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان و جمعی از معلمان و مدیران مدارس سمای این دانشگاه در دانشگاه آزاد اصفهان برگزار شد.
طهرانچی در این مراسم با تبریک روز معلم گفت: خداوند اولین معلم عالم است و بعد از او انبیا به این جایگاه رفیع رسیدند و سپس معلمی از حکما و بزرگان به ما ارث رسیده است. این روز بزرگ را پاس می‌داریم و به همه معلمان مدارس سما و اساتید دانشگاه آزاد اسلامی تبریک می‌گوییم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به موضوع «دانشگاه، مدرسه ـ تحولات اجتماعی فناورانه و تعلیم و تربیت» اظهار کرد: این روز‌ها اتفاقات جدی در دانشگاه آزاد اسلامی در حال انجام است، تا پیش از این مدرسه و دانشگاه دو خط جدا از هم بودند، اما امروز این دو خط در دانشگاه آزاد اسلامی به هم رسیده و قرار است در هم تنیده شده تا در مقابل تحولات اجتماعی فناورانه نقش آفرینی کند. در این راستا به این نتیجه رسیده‌ایم که اگر مدرسه‌ای بی‌پشتوانه و دانشگاهی بی‌عرصه داشته باشیم، در نظام تعلیم و تربیت جایگاهی نخواهیم داشت.
وی با اشاره به تأثیرات فضای مجازی در تحولات اجتماعی خاطرنشان کرد: فضای مجازی سال‌ها در زندگی همه ما ظاهر شده، اما با آمدن کرونا و طی دو سال فضای مجازی همه شئون آموزشی ما را فراگیر گرفت. این که کرونا اتفاق یا مهندسی شده بود را نمی‌دانیم، اما می‌دانیم که فضای مجازی قبل و بعد از کرونا نقش آفرینی متفاوتی در زندگی ما ایجاد کرد. کرونا باعث شده مسیری که باید سال‌ها طول می‌کشید تا به سرانجام برسد، به یکباره وارد زندگی ما شود. البته فقط در مورد فضای مجازی اینچنین نبود، بلکه آزمایش و تست‌های دارو‌ها و واکسن‌های نوین که در حالت عادی مراحل آن ۱۵ سال طول می‌کشید، در ایام کرونا به یکباره مجوز گرفت تا از استاندارد‌های پزشکی عبور کند و در زندگی ما وارد شود، به همین دلیل کرونا فضای جدید برای تست و آزمایش ابزار‌ها و فناوری‌های بشر به وجود آورد.
طهرانچی ادامه داد: غربی‌ها سالهای زیادی بود که می‌خواستند بگویند می‌توانیم در فضای مجازی زندگی مطلق داشته باشیم، اما ارتباطات انسانی مانع این جریان بود و اجازه نمی‌داد، اما کرونا باعث شد تا فضایی به وجود آید که فرزندان از طریق فضای مجازی با پدر و مادر خود دیدار و گفتگو کنند و مردم از هم فراری بودند، در این فضا حاکمیت فضای مجازی وارد زندگی‌ها شد، علاوه بر این نظام رسمی آموزش و پرورش نیز پذیرفت تا دانش آموزان به این فضا کوچ کنند، به همین دلیل عصر معاصر را می‌توان به دوره قبل و بعد از کرونا تقسیم کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در مقابله با تحولات اجتماعی فناورانه جهان سه رویکرد می‌توان داشت، افزود: برخی در مقابله با تحولات اهل توقف هستند و به هیچ وجه آن را در زندگی خود راه نمی‌دهند، گروهی دیگر اهل وادادگی بوده و گروه سوم اهل مواجهه فعال هستند. شهدا کسانی هستند که در زندگی اهل برخورد و مواجهه فعال بودند، به همین دلیل هرگز نمی‌میرند، چرا که کسانی که اهل مواجهه فعال باشند، مصداق آیه شریفه «وَلا تَحسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلوا فی سَبیلِ اللَّهِ أَمواتًا ۚ بَل أَحیاءٌ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقونَ» می‌شوند. ما نیز باید انتخاب کنیم که جزء کدام گروه و دسته می‌خواهیم باشیم.
وی یادآور شد: چه بخواهیم و چه نخواهیم یک فضای دوگانه حادث شده است که شامل فضای حقیقی و فضای مجازی است و زندگی وارد فضای دو ساحتی جدید شده است. مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی در بحث جوامع و محیط‌های تربیتی فرمودند که این محیط‌ها شامل خانواده، نظام آموزشی و جامعه می‌شود و درون آنها نیز محیط کار و محیط رفاقت قرار دارد. اکنون برای دانش آموزان ما جامعه دو ساحتی، خانواده و محیط آموزش مطرح است. فضای آموزش و تربیت شامل کلاس درس، محیط رفاقتی، محیط دانش‌آموزی و محیط کار می‌شود. اما نکته‌ای که رخ داده، این است که معیشت باعث شده معلم به فضای سازمان کوچ کند، معلم در کلاس است، اما دلش در کلاس نیست، دانش‌آموزان نیز از محیط کلاس به محیط رفاقتی رفتند، به همین دلیل دیگر حکمرانی آموزشی را «سازمان دانشگاه»، «مدرسه» و «محیط آموزشی در مدرسه» نمی‌تواند حکمرانی فرهنگی کند.
طهرانچی با بیان اینکه محیط رفاقتی و عمومی و زندگی در تسخیر فضای مجازی قرار گرفته است، اظهار کرد: ورود به جهان شبکه‌ای همه شئون تربیتی را هدف قرار داده و باعث شده معلم و دانش آموز، استاد و دانشجو به محیط‌های رفاقتی و سازمانی بروند. استاد از محیط آموزشی به محیط کار و معلم هم به سازمان مدرسه هجرت کرده و مسأله آنها ارتقاء خود و معیشت شده است، به همین دلیل دیگر جدایی دانشگاه از مدرسه و اتخاذ روش‌های تقلیدی راهگشا نیست و باید تعریفی دیگر داشته باشیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با طرح این پرسش که چگونه باید محیط تعلیم و تربیت را احیا کرد، به چالش‌های پیش روی این حوزه اشاره کرد و گفت: کوچ معلمان و استادان از محیط آموزشی به محیط کار، تسخیر محیط رفاقتی، دانش‌آموزی و دانشجویی توسط نظام شبکه‌ای و در برگیری محیط زندگی و محیط آموزشی توسط محیط رفاقتی، چالش‌های پیش‌رو در محیط تعلیم و تربیت است. پیش از کرونا مدرسه تنها محیط رسمی آموزش بود، اما پس از کرونا محیط غیررسمی وارد شد و نهاد اجتماعی به شدت متأثر از فضای دو ساحتی شده است.
وی با تأکید بر لزوم توجه به تربیت اجتماعی برای حضور موفق در زندگی اجتماعی ادامه داد: ما سه محیط تربیتی «خانواده»، «مدرسه» و «مدرسه و دانشگاه» داریم، «خانواده» محیط تربیت عاطفی، «مدرسه» محیط تربیت فردی و «مدرسه و دانشگاه» محیط تربیت اجتماعی است و این سه باید با هم کار کنند، اما واقعیت این است که دوره سوم تعلیم و تربیت درگیر حاشیه است و اساساً تربیتی برآن حاکم نیست، برای تربیت این دوره باید مدل یکپارچه داشته باشیم، چرا که با مدل فعلی که هفت ساله سوم شامل دوره متوسطه دوم و مقطع کاردانی یا کارشناسی دانشگاه است، نمی‌شود مدل یکپارچه تربیتی داشت، بنابراین لازم است که یک دوره ۳+۴ طراحی کنیم. در این رویکرد نهاد برآمده از مدرنیته و با نگاه تقلیدی نمی‌تواند دستگیر ما باشد. مدرسه محیط محدود، مدیرمحور، آموزشی تربیتی فردی و همگن است، در حالی که دانشگاه یک محیط باز، دانشجومحور، اجتماعی علمی و مختلط نا همگن است، به همین دلیل هفت ساله سوم تبدیل به هفت سال ویران کننده شده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت موضوع انتخاب در زندگی گفت: سؤالی که مطرح است این است که آیا مدلی برای وارد شدن بچه‌ها در محیط اجتماعی مجازی و محیط دو ساحتی داریم؟ وضعیت موجود دوگانه فیلترینگ VPN است، در حالی که رویکرد اسلام صیانت، تقوا و خودکنترلی خدامحور است. کدام مدل را داریم که در آن بچه‌ها یاد بگیرند که بتوانند ببینند و نبینند. ما نیازمند مدل تربیت اجتماعی برگرفته از دین هستیم که در آن بینش، گرایش، دانش و توانش به همراه قدرت انتخاب شاکله جوانان را شکل دهد، حضرت علی (ع) در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه تأکید می‌کند که باید حواسمان به دل و خرد جوانان باشد، ما ارزش‌های حاکم بر زندگی را چگونه با جوانان انتقال می‌دهیم، واقعیت این است که نگاه‌های مادی مانند رفاه، درآمد، شغل، اعتبار دانشگاه و رشته‌های خاص تصورات غلط را در ذهن جوانان می‌نشاند و در این نگاه، نگاه توحیدی، نگاه به روزی، نگاه به عزت و ذلت، محبوبیت اجتماعی و اینکه تلاش مقدمه حصول نتیجه است، جایی ندارد، مرحوم آیت‌الله بهجت می‌فرمودند که ما به دنیا آمده‌ایم تا با زندگی کردن قیمت پیدا کنیم نه اینکه با هر قیمتی زندگی کنیم.
طهرانچی ادامه داد: همانطور که خداوند در قرآن کریم از «هَلْ یَسْتَوِی» مثال زده، جوانان ما نیز باید بدانند که خبیث و طیب با هم مساوی نیست و باید نابرابری‌ها را به آنها یاد بدهیم. اینکه چرا برخی از جوانان در انتخاب همسر به طلاق می‌رسند، به این دلیل است که به آنها انتخاب را یاد نمی‌دهیم. ما کجا جوان را در معرض انتخاب گذاشته و انتخاب درست را به او یاد می‌دهیم؟ قدرت انتخاب در کنار شاکله فرد تعیین کننده است، اما ما اینها را به جوان یاد نمی‌دهیم و بعد می‌گوییم که چرا ناهنجاری در اخلاق به وجود آمده؟
وی با اشاره به آیه ۳ سوره انسان خاطرنشان کرد: انتخاب دو جهت دارد و اساساً دنیای ما، دنیای انتخاب است و قدرت انتخاب مدل می‌خواهد که آیا مبنای انتخاب براساس علاقه است یا قضا و قدر الهی و دعا یا فضای جامعه. وقتی ما به عناصری معتقدیم که غرب به آنها اعتقادی ندارد، پس با کدام تقلید غرب می‌توان تربیت درستی داشت. آیا علائق جوانان براساس آرزو‌ها و جاه طلبی‌هاست، یا آرمان و ارزش‌ها؟ براساس توهمات، تخیلات و خودخواهی‌هاست؟ یا استعداد و توانمندی و همت؟ واقعیت این است که در دوره‌ای که متاورس آمده یا بازی‌های کامپیوتری، غضب و توهم را تقویت می‌کند، باید مدل تقویت عقل داشته باشیم، وگرنه جوانان ما در توهم زندگی خواهند کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: ما نیازمند الگوی تعلیم و تربیت اسلامی هستیم که خدامحور بوده، انسان مدار با کرامت انسانی باشد، پیچیده در مقابل پیچیدگی‌های اجتماعی بوده و چند وجهی، پاسخگوی سریع التغییر حوادث اجتماعی و پاسخگوی ارتباطات گسترده شبکه‌ای باشد. واقعیت این است که این الگو را نمی‌توان بدون ارتباط دانشگاه و مدرسه ساخت. به همین دلیل به دنبال مدارس الگو در دانشگاه آزاد اسلامی هستیم.
طهرانچی در پایان خاطرنشان کرد: مدل دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده‌های تعلیم و تربیت اسلامی که نگاه پایه و عرصه دارد و مدارس سما جزیی از محیط عرصه است، این مدارس در مدل جدید، مدیر و رئیس مدرسه خواهند داشت که مدیر امور اجرایی و رئیس مدرسه امور محتوایی و خلق الگو را دنبال می‌کنند. ما به دنبال کنشگری فعال در عرصه تعلیم و تربیت هستیم. به همین دلیل به اندازه توانمان اراده به اصلاح داریم، در این مسیر توفیق از خدای بزرگ می‌طلبیم و بر او توکل داریم.
انتهای پیام/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند